Op vrijdag 3 juli 2020 werden federaal Minister De Crem en Eerste Minister Wilmès door Febelux, EasyFairs (Flanders Expo, Antwerp Expo, Nekkerhal, Namur Expo, …), Kortrijk Expo, The Fair Experts (Matexpo, …), Fisa Livecom (Batibouw, Cocoon, …) en BeMatrix gedagvaard. Hoofddoel van de dagvaarding betreft het laten schrappen van het woordje ‘zittend’ in het ministerieel besluit van 30 juni jl. betreffende de versoepeling van de coronamaatregelen. In dit ministerieel besluit laat de overheid opnieuw toe om vanaf 1 augustus aanvragen in te dienen om events te organiseren van meer dan 800 personen, maar slechts beperkt tot ‘zittende’ events. De facto worden beurzen (bewegende events) uitgesloten. Congressen, zittende concerten, maar ook shoppingcentra, markten en kermissen mogen opnieuw opstarten, maar beurzen niet! Voor beurzen is er niet eens een heropeningsdatum vastgelegd. De onzekerheid is totaal.

Risico op massaal banenverlies en faillissementen

Zodoende riskeert de hele keten binnen deze impactvolle economische sector ten onder te gaan. Hallenuitbaters, organisatoren en toeleveranciers zitten sinds 11 maart zonder activiteit en dreigen nu tot het eind van het jaar of nog langer stil te vallen.

“De sector stevent af op massaal banenverlies en faillissementen. Inmiddels is er in de omringende landen wel reeds een heropening of een heropeningsdatum, hetgeen zelfs als effect kan hebben dat sommige Belgische beurzen (definitief?) dreigen te verdwijnen naar het buitenland”, bevestigt Ann Pelgrims, Association Manager van Febelux, de vakvereniging van beurzen en congressen.

De beurzensector had zich nochtans sinds het begin van de coronacrisis constructief opgesteld en had samen met de Events Alliantie gewerkt aan de ontwikkeling van de Covid Event Risk Model, dat sinds deze week ter beschikking gesteld werd door de overheid om gecontroleerd veilige events alweer toe te staan. Er was een goedgekeurd Exitprotocol Events dat er op wees dat ook beurzen hiervan zouden mogen gebruik maken, doch sloop het woordje ‘zittend’ in extremis in het ministerieel besluit.

 Gebrek aan einder dodelijk voor de sector

Waar andere economische sectoren reeds heropend zijn (bijvoorbeeld de winkelcentra) of een ‘einder’ hebben (bijvoorbeeld concertzalen), heeft de beurssector nog altijd  geen enkel inzicht wanneer kan heropend worden. De heropeningsdatum van 1 september 2020 heeft het onverwacht niet gehaald binnen de Veiligheidsraad en – naar verluidt – vooral niet binnen de Belgische regering.

Dirk Van Roy, CEO EasyFairs België: “Het gebrek aan ‘einder’ is dodelijk voor de beurssector, in het bijzonder omwille van de voorbereidingstijd die de organisatie van een vak- of publieksbeurs met zich meebrengt. Er is geen enkele zekerheid of de beurzen die nog in de loop van dit jaar of begin volgend jaar staan ingepland, kunnen doorgaan. Het spreekt voor zich dat geen standhouders kunnen gevonden worden voor een beurs waarvan het onzeker is of ze al dan niet kan doorgaan. Publiciteitskosten zijn in dergelijke omstandigheden nutteloos. Aldus dreigt de gehele beurssector te imploderen”.

Basisprincipes worden niet gerespecteerd

Op grond van deze elementen hebben wij onze advocaat gemandateerd om de Belgische staat te dagvaarden omdat wij van mening zijn dat de Belgische hierin slecht gehandeld heeft een aantal basisprincipes niet respecteert. De Staat schendt:

• het gelijkheids- en disrciminatiebeginsel, namelijk tegenover de winkelcentra en concertzalen
• het vertrouwensbeginsel daar oorspronkelijk nergens sprake was van het toelaten van enkel zittende events
• het redelijkheids- en evenredigheidsbeginsel tegenover de winkelcentra en concertzalen
• de vrijheid van handel, temeer omdat beurzen in omringende landen opnieuw mogen

Het middel dat het meest tot de verbeelding spreekt betreft de schending van het gelijkheidsbeginsel. Beurzenhallen en winkelcentra zijn vanuit het coronaperspectief zeer vergelijkbare bedrijvigheden. Het gaat in de meeste gevallen om afgescheiden gebouwen, vaak met meerdere in- en uitgangen en rondomrond een grote parkeerinfrastructuur. Binnenin zijn er brede gangen met meestal links en rechts winkels/beursstanden, die vrijelijk toegankelijk zijn voor de bezoekers. Veelal is er in beide gebouwen ook catering (restauratie en drank) beschikbaar. Zowel winkelcentra als beursgebouwen zijn zodanig ruim dat zij meer dan 800 mensen kunnen ontvangen.  Men ziet zodoende niet in welke redelijke verantwoording kan bestaan om beurzen anders te behanden dan winkelcentra. In de dagvaarding wordt toegelicht dat beurzen zelfs heel wat beter dan winkelcentra kunnen helpen om een verdere coronabesmetting te vermijden.

En binnen de eventsector doen beurzengebouwen het zeker niet slechter dan concertzalen, waarbij iedereen tegelijk bij het begin en het einde van het concert door de soms smalle gangen moet wurmen.

Gebrek aan perspectief

Het hoeft geen betoog dat de beurssector nu al zeer zwaar te lijden heeft onder het maandenlang verbod van haar activiteiten. Misschien is nog erger de onzekerheid waarmee zij nu geconfronteerd worden, het totaal gebrek aan perspectief of en wanneer zij hun activiteiten zouden kunnen hernemen. Door dit gebrek aan perspectief haken zowel de standhouders als de klanten af en dreigen alle voorbereidingskosten - zowel het ontwerp van standen of publiciteit -, nutteloos te zijn.

“Wij vragen niet om geld. Wij willen gewoon opnieuw veilig kunnen werken! Door het uitblijven van perspectief hebben wij nu reeds moeten beslissen om dit najaar de beurzen Cocoon en het Brussels Voedingssalon te cancellen. Indien wij tegen 15 juli geen duidelijk perspectief krijgen dreigen ook het Vakantiesalon en Batibouw te verdwijnen van de kalender. Deze beurzen zijn niet alleen belangrijk voor ons als organisator, voor Brussels Expo en voor alle toeleveranciers maar vooral ook voor de sectoren die zij dienen. Bedrijven in de bouwsector halen zo to 40% van hun jaarlijks zakencijfer op of dankzij Batibouw volgens onze laatste exposantenpoll”, geeft Frédéric François - CEO Fisa - mee.

De dagvaarding tracht ervoor te zorgen dat de Belgische staat verplicht wordt om op uiterlijk 15 juli 2020 een beslissing te nemen omtrent het lot van beurzen middels een ministerieel besluit, waarbij bij miskenning van deze verplichting een dwangsom wordt opgelegd aan de gedaagde van 100.000€ per dag vertraging.

Wie zijn de verzoekers en wat motiveert ze ?

Febelux is een belangenvereniging van hallenuitbaters, beursorganisatoren en beurstoeleveranciers. De coronacrisis is de grootste uitdaging die de beurssector in België sedert de tweede wereldoorlog heeft gekend. De onredelijke en onwettige behandeling van ‘haar’ sector door gedaagde, noopt Febelux tot een initiatief.

Easyfairs Belgium is de grootste hallenuitbater (Flanders Expo, Namur Expo, Antwerp Expo en Nekkerhal Mechelen) én beursorganisator (Horeca Expo, Bisbeurs en Art Brussels). Zo werden inmiddels 5 beurzen geannuleerd en zijn er 14 beurzen in gevaar. 

Kortrijk Xpo is een van de belangrijkste hallenuitbaters van het land en tegelijk de organisator van talrijke beurzen, waaronder Architect@Work en Velofolies. Door de lockdown kunnen er nu al maandenlang geen beurzen georganiseerd worden in de Kortrijkse hallen, terwijl haar eigen beurzen geannuleerd werden (bijvoorbeeld Tavola) of dreigen geannuleerd te worden. Dit alles heeft een zeer ernstige negatieve financieel-economische impact op Kortrijk Xpo.

The Fair Experts is een organisator van beurzen, waarvan de belangrijkste Matexpo is. Zo werd ook ‘We are real estate’ reeds geannuleerd en dreigen Demo Days (5-6 september 2020) en Techni-Mat (7-8 oktober 2020) ook geannuleerd te worden. Door de duurzame onzekerheid over het lot van de beurssector en meer in het bijzonder het lot van de door haarzelf georganiseerde beurzen, is het risico reëel dat er in het lopende kalenderjaar geen omzet meer gerealiseerd kan worden, aldus haar accountant Geert Dupont.

FISA is de een zeer belangrijke beursorganisator in België (Batibouw, Cocoon, Voedingssalon en Vakantiesalon). Inmiddels werden diverse beurzen geannuleerd, waaronder Cocoon en het Voedingssalon. Het Vakantiesalon staat op de helling. 

BeMatrix is ontwerper en producent van een vernieuwend ruwbouwsysteem voor de stand- en eventsector en aldus een toeleverancier van de beurssector. Door het wegvallen van alle beurzen in het land, is deze belangrijke klantengroep volledig weggevallen, hetgeen ook in haar hoofde een belangrijke financieel-economische impact heeft, aldus haar accountant Leslie Wallaeys.