OVAM maakt positieve evaluatie van nieuwe regels
09 juli 2024Op festivals deze zomer mogen enkel nog dranken geserveerd worden in herbruikbaar materiaal, met uitzondering van petflesjes en blikjes. Uit een monitoring van de OVAM blijkt dat evenementen hierdoor minder afval produceren, een vlottere opkuis hebben en de terreinen netter blijven.
Evenementen produceren opmerkelijk minder afval, de opkuis verloopt vlotter en de terreinen blijven netter. Een open stadsevenement heeft daarbij tot 40% minder restafval en 60% minder afval door veegwagens. Bij gesloten festivals is een daling van het totale afval per bezoeker met 63% genoteerd, indien er bovenop de bekers ook herbruikbaar eetgerei wordt ingezet.
Op de voorjaarsevenementen blijkt al dat de impact van herbruikbare bekers op de afvalberg positief is. Bij het Sfinks Mundial festival 2024 was er een daling van 56% afval per bezoeker ten opzichte van de editie in 2018 zonder herbruikbare bekers en eetgerei. Met 30.000 bezoekers produceerde het festival 3,35 ton afval. Dat is ongeveer goed voor 112 gram afval per persoon. Bovendien was 68% recycleerbaar. Het verliespercentage van de herbruikbare bekers en eetbakjes bedroeg respectievelijk 3,35% en 4%.
Een studie van de OVAM uit 2020 toont bovendien aan dat hergebruik altijd de beste optie is om de milieu-impact te beperken. Van zodra een beker 10 keer wordt gebruikt, is de milieu-impact kleiner dan bij wegwerpbekers. Uit een navraag bij de leveranciers actief op de Vlaamse markt blijkt dat die 10 cycli een ondergrens zijn. In het algemeen wordt een beker – afhankelijk van het type - tussen de 10 en honderden keer opnieuw ingezet.
De studie hield bovendien ook rekening met de uitstoot van CO2-equivalenten van productie, transport en afvalverwerking, en nam de impact van het afwassen van herbruikbare bekers mee in rekening. De impact van het wassen van de beker bleek daarbij minimaal. De voetafdruk van het wassen na 20 keer hergebruik bedraagt slechts 1,5 tot 2 g CO2 equivalenten per consumptie.
In Vlaanderen groeien de mogelijkheden voor organisatoren sterk doordat verschillende bestaande en nieuwe spelers zich focussen op het verduurzamen van evenementen. Zo is het aanbod van herbruikbare bekers op de verhuurmarkt gestegen, met een toename van 40% in 2023 ten opzichte van 2022. Bijna alle bier- en sterke drankenmerken en sommige frisdrankenproducenten bezitten eigen bekers als onderdeel van sponsordeals. 75% van de Vlaamse gemeentes hebben bekers in eigen bezit, en 23 van de 27 afvalintercommunales bieden verhuur aan.
Daarnaast zijn er 13 locaties met industriële afwasfaciliteiten actief in Vlaanderen. Ondanks het overschot aan capaciteit in 2023, gebruiken vele kleine en middelgrote evenementen manuele afwas, professionele afwasmachines of mobiele wasstraten.
Ook het aantal retoursystemen neemt toe, met in 2023 zicht op een tiental bedrijven die (digitale) oplossingen aanbieden. Evenementen waar een waarborg werd gevraagd, hadden een hoger retourpercentage, gemiddeld meer dan 90%. Zonder waarborg ligt dit percentage lager, tot minder dan 70%. Aanbevolen oplossingen zijn hier het instellen van een waarborg, inleverpunten op strategische plekken, duidelijke signalisatie en communicatie naar de bezoekers.