Taha Riani werkt intussen al bijna tien jaar rond het thema inclusie. “Alles is begonnen bij het opzetten van het mediaplatform MVSLIM.com. Ten tijde van de aanslagen in ons land was er heel wat negatief nieuws rond moslims. En omdat ik zelf cultureel moslim ben, was dat best wel confronterend. Via alle mediakanalen zag je de boodschap dat moslims aan terrorisme gelinkt werden. Wij hebben dat willen counteren met een positief platform. Wij wilden benadrukken dat identiteit veel meer is dan één aspect van wat je bent. Ik ben niet enkel iemand van Marokkaanse achtergrond. Het is die gelaagdheid die iemand maakt tot de persoon die hij is.”

Diverse samenleving bereiken

Die boodschap sloeg aan en MVSLIM.com wist vele miljoenen mensen te bereiken, overal ter wereld. “Dat maakt dat we benaderd werden door bedrijven en organisaties. Wij bereikten immers zoveel mensen en groepen die zij nog niet bereikten, en ze wilden onze strategie gaan implementeren. Ik ben toen met een strategisch bureau begonnen, gefocust op inclusieve communicatie. Daarmee wilden we bedrijven helpen om de diverse samenleving van vandaag te gaan bereiken. Zo heb ik kunnen werken met bedrijven en organisaties zoals Unilever, BNP Paribas of Brussels Airport, maar ook overheidsinstanties zoals de Vlaamse Overheid.”

Het gevoel leeft dat bepaalde onderwerpen taboe zijn en dat bepaalde zaken niet gezegd kunnen worden.

Taboe

Afgelopen jaar schreef Taha Riani “Kan ik dat nog wel zeggen?”, een boek rond inclusie. “Ik ben heel erg betrokken bij het thema, en ik weet dat het soms heel moeilijk kan zijn voor mensen om er een gesprek over te hebben. Het thema is vandaag heel erg gepolariseerd, vanuit politiek en media. Dat zorgt ervoor dat mensen ook niet de juiste gesprekken kunnen hebben met elkaar, waardoor ze elkaar wegduwen in plaats van dichter bij elkaar komen. In bedrijven of organisaties kunnen zo bepaalde gesprekken niet gevoerd worden. Het gevoel leeft dat bepaalde onderwerpen taboe zijn en dat bepaalde zaken niet gezegd kunnen worden. In het boek probeer ik de vraag te beantwoorden waarom we soms met dat vervelende gevoel zitten.”

Snelle veranderingen

Taha Riani begrijpt heel goed waar de gevoeligheid rond het thema vandaan komt. “De samenleving verandert heel snel. Op technologisch vlak, de globalisering,… Maar ook op lokaal niveau. Mensen zien hun omgeving veranderen. En die snelle verandering zorgt soms voor een schok. De samenleving wordt meer open, we zijn meer verbonden,… Vroeger kenden mensen vooral de buren in hun dorp, nu kun je connecteren met iedereen over de hele wereld. Voor heel wat mensen is dat geweldig, maar voor andere mensen gaan die veranderingen veel te snel. Ook de verandering van de demografie zorgt ervoor dat mensen soms het gevoel hebben dat ze niet meer begrijpen wat er gaande is. Die tendensen zijn trouwens niet uniek voor de autochtone Vlaming. Ook mijn vader, een eerste generatie Marokkaanse gastarbeider, kampt met inclusiethema’s, zoals bijvoorbeeld gender.”

Iedereen meenemen

“Enerzijds kun je begrip tonen dat mensen hier moeite mee hebben. Maar anderzijds is het wel de realiteit van vandaag, en kun je niet teruggaan door bepaalde zaken weg te duwen. Zo kom je in gevoelige, moeilijke situaties, waarin je ook die polarisatie krijgt. Een anti-beweging tegen vooruitgang op bepaalde thema’s. Soms leeft bij mensen ook een gevoel van verlies. Hun identiteit, een bepaalde macht in de samenleving… Deze context maakt het soms heel complex. In mijn methode wil ik hier op een begripvolle manier mee omgaan. Want uiteindelijk heb je iedereen nodig om mee te gaan in dit verhaal. Natuurlijk zijn er de activistische uitersten die heel hard duwen en roepen. Maar nuchter bekeken stel je vast dat de meeste mensen eigenlijk in het midden zitten. Ze zoeken gewoon een leidraad om zich te navigeren in deze polariserende samenleving.”

Een nieuw verhaal creëren

Ook de evenementenwereld heeft nog een weg af te leggen op vlak van inclusie. “Binnen de eventwereld wordt er vaak gefocust op fysieke toegankelijkheid. Je ziet wel vooruitgang en bewustzijn, maar het is nog altijd te beperkt tot bepaalde aspecten. Er zijn bijvoorbeeld ook sociale en financiële drempels voor bepaalde groepen om deel te nemen. Dat zorgt ervoor dat je bepaalde groepen niet meeneemt in het verhaal. Ook op inhoudelijk vlak zijn er werkpunten. Als je telkens focust op dezelfde doelgroepen die je altijd bereikt, ga je ook telkens hetzelfde verhaal creëren. Wij leven in een superdiverse samenleving. In Vlaanderen heeft bijna 40% een migratieachtergrond, waarmee ook de realiteit van onze samenleving verandert. Dat maakt dat ook de verhalen en de thema’s veranderen. Dit bewustzijn mee opnemen kan ervoor zorgen dat bepaalde andere doelgroepen worden aangetrokken.”

Als je telkens focust op dezelfde doelgroepen die je altijd bereikt, ga je ook telkens hetzelfde verhaal creëren.

Intern aan de slag gaan

Bedrijven en organisaties willen graag aan de slag met inclusie, maar dan moet dit wel op de juiste manier gebeuren. “Inclusie is een complex thema om te implementeren. Het heeft tijd en expertise nodig. Het is voor bedrijven en organisaties heel makkelijk om te focussen op de externe infrastructuur: het lanceren van een campagne en verkondigen dat er rond inclusie gewerkt wordt. Inclusie is vaak een prestigeproject voor de CEO en de managers. Als ze zulk een project kunnen claimen, zullen ze er heel graag over communiceren, om het imago naar de buitenwereld te verbeteren. Maar je merkt dat mensen heel kritisch zijn geworden. Bedrijven kunnen het niet lang volhouden om te communiceren over bepaalde waarden die ze intern niet hanteren. En omdat alles steeds transparanter wordt, zullen die verhalen ook steeds sneller doorprikt worden. De echte resultaten boek je door te focussen op de interne infrastructuur, waarbij inclusie wordt geïmplementeerd binnen de structuren van de organisatie. Het is daar dat de echte veranderingen verwezenlijkt worden.”

Hetzelfde startpunt

“De essentie van inclusie gaat over het feit dat er ongelijkheid bestaat in de systemen van onze samenleving. En die systemen zijn ook aanwezig binnen organisaties en werkomgevingen, en deze zorgen ervoor dat niet iedereen dezelfde kansen krijgt binnen eenzelfde omgeving.  Wij leven in een samenleving waar mensenrechten een belangrijke factor spelen. Wij geloven in het idee dat iedereen dezelfde kansen of hetzelfde startpunt moet krijgen. Dat is inclusie: hoe kunnen we ervoor zorgen dat iedereen een eerlijke behandeling krijgt om hetzelfde parcours te doorlopen binnen een bepaalde organisatie. Vaak gaat die essentie snel verloren door discussies over bepaalde elementen of over woordgebruik, waarbij het totaalplaatje uit het oog wordt verloren.”